Van duin tot tuin: samen voor natuurherstel

De kustduinen zijn bijzonder waardevolle natuur: ze beschermen onze kustlijn en zijn thuis van talloze, vaak zeldzame, planten en dieren. Maar ze moeten ook beschermd worden. En daar kan ook jij bij helpen.

Verschillende soorten duinen

Onze duinen zijn een mozaïek van verschillende habitattypes. Van zandige toppen tot vochtige valleien, elk gebied heeft hun eigen kenmerken, unieke plant- en diersoorten. 

Helmduinen

Deze min of meer ‘wandelende’ duinen worden verplaatst door de wind of dankzij jouw dagelijkse wandeling er dwars doorheen. Helmgras groeit mee met de duinen en blauwe zeedistel is hier een echte topsoort!

Helaas vormen woekerplanten zoals palmlelie en boksdoorn een bedreiging waardoor helmduin-minnende soorten zoals de heivlinder en de duinsabelsprinkhaan hun favoriete plekjes zien verdwijnen.

Mosduinen en duingraslanden

In een fase die volgt op het stuiven van duinen worden onder invloed van wind, zon, vocht- en kalkgehalte mosduinen en duingraslanden gevormd. Deze duinen zijn heel soortenrijk: van kruipend stalkruid, duinviooltje, geel zonneroosje, walstrobremraap tot grote tijm en nog meer fraais.

Zowel hier als in elk ander duinhabitat vormen soorten zoals rimpelroos en mahonie een probleem. Door hun woekerend gedrag nemen ze hele oppervlaktes over en verdringen ze inheemse soorten.

Duinstruwelen

Hier vinden we struiken zoals duindoorn, meidoorn, sleedoorn, vlier en diverse soorten rozen. De struiken bieden beschutting voor verschillende diersoorten en de bessen van duindoorn dienen tot diep in het najaar als een belangrijke voedselbron voor vogels.

Onder meer Amerikaanse vogelkers en cotoneaster zijn hier grote boosdoeners.

Soort in de kijker: KOKARDEBLOEM

Deze bloem doet het goed op kalkrijke en vaak zanderige grond. De soort kan zich via uitlopers of via zaden verspreiden en zo in een mum van tijd duingebieden innemen. Het oogt misschien mooi maar in kwetsbare, soortenrijke duingraslanden hoort ze niet thuis. We beschermen de biodiversiteit in de duingraslanden door de bloem weg te halen.

Het aanplanten van deze bloemen, of andere woekerplanten, in de duinen is verboden. Plant deze dus niet in de buurt van jouw favoriete bankje in de duinen en kies ook in je tuin voor inheemse alternatieven.

Hoe kan jij de duinen beschermen?

Als kustbewoner speel jij een cruciale rol in het behouden en beschermen van onze duinen tegen woekerplanten.

Leer woekerplanten kennen

Herken probleemplanten in de duinen, alsook in je eigen tuin. De app ObsIdentify helpt je bij het identificeren van planten in de duinen, én het helpt natuurbeheerders om snel te ontdekken waar nieuwe woekerplanten opduiken.

Verwijder ze zorgvuldig

Zeker als jouw tuin grenst aan een duingebied is het van belang om deze planten met wortel en al te verwijderen. Het Agentschap voor Natuur en Bos komt in dit geval gratis langs om je tuin te inventariseren en advies-op-maat te geven.

Je kunt een aanvraag indienen via reinhardt.strubbe@vlaanderen.be.

Kies voor inheemse alternatieven

Vervang woekerplanten door inheemse planten. Deze zijn beter aangepast aan de lokale omstandigheden, beschermen mee de duinen tegen verdere schade en ondersteunen bovenal de biodiversiteit! Kies voor soorten als sleedoorn, wilde kamperfoelie, brem of Gelderse roos. Vervang rimpelroos door hondsroos en kies voor hulst in plaats van voor mahonie.

Duinenherstel via LIFE DUNIAS

Met het LIFE DUNIAS-project laat het Agentschap voor Natuur en Bos inheemse soorten opnieuw floreren in ons uniek duingebied door woekerplanten aan te pakken. Met kranen en zeefmachines worden de planten uit het zand verwijderd, waarna de inheemse natuur zich kan herstellen. Niet schrikken dus, als je binnenkort grote machines aan het werk ziet langs de kuststrook. Ze verzekeren de toekomst van onze duinen!

Verschillende partners zetten samen hun schouders onder dit project en ook jij kan je steentje bijdragen. 

Neem een kijkje op www.natuurenbos.be/life-dunias.

Laten we samen het probleem van woekerplanten aanpakken. Zo kunnen we blijven pronken met onze unieke en prachtige kustduinen, in het bijzonder vanuit jouw eigen duintuin!

Vanaf oktober 2024 voert het LIFE DUNIAS-project grootschalige werken uit op verschillende locaties langsheen de Vlaamse kustlijn. Surf naar www.natuurenbos.be/lifedunias voor meer informatie over de werken.

Heb jij een tuin die grenst aan een duingebied? Maak dan een afspraak voor vrijblijvend en gratis advies-op-maat door te mailen naar reinhardt.strubbe@vlaanderen.be

Gepubliceerd op  dinsdag 2 jul 2024 om 09:06 uur