Lokale verkiezingen 2024: wat is er nieuw?

Stemrecht vervangt opkomstplicht

De opkomstplicht (ook wel stemplicht genoemd) is afgeschaft voor de lokale en provinciale verkiezingen.

Alle kiezers genieten voor de lokale en provinciale verkiezingen vanaf nu stemrecht. Dit houdt in dat kiezers niet meer verplicht zijn om te gaan stemmen.

Waarom toch gaan stemmen?

Vraag je je af of stemmen wel zin heeft, of je genoeg impact hebt? 
Weet dan dat het gemeentebestuur en de provincie elke dag belangrijke beslissingen over jouw leven nemen, bijvoorbeeld over speeltuinen en parken, hulp en activiteiten voor senioren, de veiligheid op straat, premies en sociale hulp, de inrichting van straten en pleinen, steun voor handelaars... 
Door op 13 oktober te gaan stemmen, heb je daar impact op. Zo geef je je mening over de toekomst van jouw gemeente.

Elke stem telt dus!

De persoon met de meeste stemmen binnen de grootste partij wordt burgemeester

De verkozene met het meeste naamstemmen van de grootste lijst krijgt twee weken de tijd om een coalitie te vormen, dit is het initiatiefrecht. Lukt dit niet, dan krijgt de stemmenkampioen van de op een na grootste partij de kans en zo verder.

Lees meer over het initiatiefrecht

Eens de coalitie gevormd is, wordt de burgemeester aangewezen. De verkozene met de meeste naamstemmen van de grootste coalitiefractie, wordt de burgemeester. Wil die persoon de ambt niet opnemen, dan gaat het naar degene met de tweede meeste naamstemmen van de grootste coalitiefractie.

Lees meer over de aanwijzing van de burgemeester

Geen herverdeling van lijststemmen meer

Kiezers kunnen stemmen op individuele kandidaten, maar kunnen ook hun stem aan een lijst geven, de lijststem.

Deze lijststem blijft bestaan, maar telt alleen nog als een stem voor de partij, niet voor de volgorde van de kandidaten. Alleen voorkeurstemmen tellen om een zitje in de gemeenteraad te verkrijgen.

Lees meer over de aanwijzing van verkozenen

Installatie nieuwe gemeenteraad

De nieuwe gemeenteraad wordt op 5 december 2024 geïnstalleerd, in plaats van begin januari 2025.